Mariaże Andegawenki
- Oliwia Małecka
- 13 sie 2020
- 3 minut(y) czytania
Pierwsze małżeństwo Jadwigi Andegaweńskiej wcale nie było z Władysławem Jagiełło ... Dwunastoletnia władczyni na swoim koncie miała już ślub z Wilhelmem Habsburgiem. Czy austriacki książę był niespełnioną miłością króla Polski?
Początek problemów
W drugiej połowie XIV wieku Habsburgowie dopiero tworzyli potęgę swojej dynastii, choć już wtedy byli potrzebnym sojusznikiem Ludwika Węgierskiego. Austriacy mieli pomóc królowi Węgierskiemu w wojnie z Republiką Wenecką i odzyskaniu Neapolu. Najpewniejszą rzeczą łączącą obu władców miało być małżeństwo księżniczki Jadwigi Andegaweńskiej z księciem Wilhelmem Habsburgiem. Do mariażu doszło dzięki propozycji Leopolda III Habsburga.
Kilka lat później rodziny postanowiły przypieczętować umowę. Do spotkania doszło w Hainburgu, potem uroczystość przeniesiono na zamek, jak wynika z relacji:
Tamże, w parafialnym kościele, 15 czerwca 1378 r., arcybiskup ostrzyhomski Dymitr udzielił dzieciom ślubu i pobłogosławił ich związek. Potem uroczystości przeniosły się na zamek, gdzie, jak wynika z dokumentu w Zwolinie z 12 lutego 1380 r., para dokonała rytualnych „pokładzin”.
* Nie doszło do prawdziwej konsumpcji ze względu na młody wiek władców ( Jadwiga 4 lata, natomiast Wilhelm 8 ), dzieci zasnęły w jednym łożu.
Później dzieci zostały rozdzielone, ponieważ musiały się nauczyć swych zwyczajów. Takim sposobem Jadwiga znalazła się w Wiedniu, a Wilhelm w Budzie.
Polityczna miłość
Dzięki problemom z krzyżakami zaczęto szukać sprzymierzeńca, padło na pogańską Litwę. ( Litwa była długoletnim wrogiem zakonu.) Jest jeszcze wersja, że to bunt polskich panów nie dopuścił do władzy Habsburgów w Polsce. Zgodnie z Kalendarzem katedry krakowskiej poselstwo Jagiełły przybyło do Krakowa w styczniu 1385 roku. „Posłowie poprosili o rękę Jadwigi i zapowiedzieli, że jeśli propozycja zostanie przyjęta, to wielki książę ochrzci się wraz z poddanymi”
Rezultat poselstwa jest nam już dobrze znany – 14 sierpnia 1385 roku Litwini i Polacy (oraz delegacja węgierska) stawili się w Krewie, by podpisać akt, który na kolejne 400 lat miał przesądzić o losach tej części Europy. Przy okazji Jagiełło – zgodnie z zapowiedzią – wydał dokument, w którym zobowiązał się do chrystianizacji swojego kraju w zamian za poślubienie Jadwigi. Wilhelm został odesłany, przy okazji dostał 200 tys. florenów. Taka pokaźna sumka wzięła się z zabezpieczenia jakie Leopold III załatwił z Ludwikiem.
Legenda o histerii Jadwigi
Niektóre źródła np. kronika Jana Długosza mówią o wielkiej rozpaczy Jadwigi za jej pierwszą miłości. Cała sprawę komentuje Prof. Maria Koczerska:
Podczas ceremonii ich symbolicznych zaślubin w Hainburgu Jadwiga miała cztery lata, a Wilhelm – osiem. Widzieli się krótko jako małe dzieci. Co ośmiolatek mógł widzieć w czterolatce? Czy czterolatka mogła go w ogóle zapamiętać ?W sierpniu 1385 r. Jadwiga z pewnością niewiele z tej ceremonii pamiętała. Właściwie nie znała Wilhelma, nie sądzę więc, że walczyła o spełnienie dawnej miłości, bo jej po prostu nie było. (…) W literaturze historycznej pojawia się właściwie tylko jedno źródło, które może ukazywać Jadwigę w złym świetle.
*Chodzi mianowicie o Księgę proskrypcji i skarg miasta Krakowa, zgodnie z którą po dopełnieniu małżeństwa przez królową wypuszczono z więzienia grupę więźniów. Problem w tym, że notatka jest datowana na 23 sierpnia 1385 roku – a więc zaledwie dziewięć dni po zawarciu unii w Krewie. O żadnym dopełnieniu z Jagiełłą nie mogło być mowy, zostawałby więc Wilhelm, który akurat plątał się w tym czasie po Wawelu. Czy to oznacza, że pierwszy związek Jadwigi jednak został skonsumowany?
Prof. Oskar Halecki był przekonany, że o niczym takim nie mogło być mowy, a amnestia dla więźniów została wstrzymana. Jak podkreśla prof. Koczerska: „Świadczy o tym zapis księgi proskrybowanych, z którego wynika, że uwolniono tylko jednego więźnia”. Na dodatek dzień przed ślubem z Jagiełłą Jadwiga „publicznie odwołała śluby, jeśli jakieś były”, co skrupulatnie odnotowano w Kalendarzu katedry krakowskiej. Opowieść o wielkiej miłości i złamanym sercu młodziutkiej królowej należy więc raczej włożyć między bajki…
Cytaty dotyczące histerii Jadwigi:
,,Kiedy jednak Wilhelma sprowadzono do zamku królewskiego, do łożnicy, by poznał tajniki łoża z królową Jadwigą, staraniem i na rozkaz panów polskich bardzo niechętnych temu związkowi usunięto go w haniebny i obraźliwy sposób, i wypędzono zarówno z zamku, jak i z sypialni i nie dopuszczono w ogóle do spełnienia małżeństwa ze wspomnianą królową. A królowa Jadwiga, przerażona usunięciem Wilhelma z zamku, zamierzała zejść do niego do miasta. A kiedy staraniem i na rozkaz panów polskich zastała bramy zamknięte, usiłowała je własnoręcznie wyważyć toporem, który jej na żądanie podano.''
Skutki odrzucenia
Wilhelm bał się utraty honoru, więc w związku z tym opowiadał na temat króla Polski kłamstwa. Owe plotki dotyczyły czystości Jadwigi. Andegawenka przez pewien okres była poniżana prawdopodobnie nawet Jagieło jej nie wierzył. Gdy plotki ucichły tylko czasami zakon ich używał by osłabić polską władzę.
Źródła :
J. Besala, Najsłynniejsze miłości królów polskich, Bellona 2009.
J. Długosz, Roczniki czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN 2019.
ciekawostkihistoryczne.pl
ความคิดเห็น